Het jaar van uitgave, 1429, in een handgedrukt boekje roept direct vragen op. Is wat je in handen hebt wel wat het lijkt te zijn? Drie Perzen lijkt op het eerste gezicht een Arabische tekst, maar is Nederlands met 5 sierletters, in onderkast a, e, m, n, en t, gezet. Het beeld oogt oosters. De titel kan ook op meerdere manieren begrepen worden. Het gaat over Perzen, maar de illustraties zijn tapijten. Het boekje is heel knap gemaakt met ornamenten, en is gedrukt in verschillende kleuren en zilver en goud. Alle elementen in dit boekje, vol met humor, kloppen.

Huis Clos en Uitgeverij Plantage maakten ter gelegenheid van de 85-ste verjaardag van de dichter Leo Herberghs deze duo-uitgave. Twee boekjes in een cassette, vormgegeven door huisvormgever Piet Gerards Ontwerpers. De gedichten werden links in de bovenhoek geplaatst, eromheen veel wit, een typografie die goed past bij de (verstilde) inhoud van de gedichten. De paginering is subtiel. Het zijn echter vooral de omslagen en de cassette die deze productie tot zo’n geslaagd geheel maken. De omslagen van de beide deeltjes reflecteren elkaar in kleur en vorm. De cassette maakt gebruik van hetzelfde blauw en rood van de omslagen, waarbij de titels ‘Dit’ en ‘Dat’ ondersteboven en door elkaar zijn gedrukt. Mooi is het plaatsen van de naam van auteur en uitgever in de gebroken vorm van de letter Offline.

Deel drie van wat inmiddels een reeks is geworden van Bedrukt Papier, met nieuwe variaties op het strakke maar ook vrolijke regime van vlakken en lijnen, Schier oneindig gecombineerd in vorm en in kleur. Door toepassing van de Japanse bindwijze kon dit papier gemakkelijk worden gewisseld met dun papier, waardoor een mooie gelaagdheid ontstaat. Diezelfde gelaagdheid vinden we bij de toepassing van soms raadselachtig gekozen teksten. Vrolijke versjes, een tekst van Josef Brodsky of een titelpagina voor Wallace Stevens. Onwaarschijnlijk spannend in hun schijnbaar willekeurige volgorde en mooi, zo mooi steeds weer ondersteund door die vlakken en lijnen. Het colofon verklaart: ‘Kijken, lezen, snuffelen, speuren, vooral ook naar hartenlust toetasten, oftewel; grasduinen (to browse, farfouiller) en wat dat oplevert wordt BEDRUKT PAPIER / PRINTED PAPER / PAPIER IMPRIME. Kortom een internationaal sampleproject op strookjes van diverse soorten papier.’ Dat alles in een oplage van 24 (!) exemplaren. De gelukkige bezitter ervan zal altijd verlangen naar meer.

Een geslaagde combinatie van houtsneden en gedichten. De illustraties sluiten goed aan bij de tekst en zijn licht afgedrukt, hetgeen goed past bij het beschreven landschap. De tekst lijnt aan de onderkant, hetgeen mooi past bij de plaatsing van het beeld. Het omslag van grijsbord is geplakt op het genaaide binnenwerk zodat het een gebonden cahier is geworden. De samenwerking van dichter, kunstenaar, drukker en binder heeft een evenwichtig resultaat opgeleverd.

Een goed gemaakt en vormgegeven uitgave van Bureau Claxon. Een kleine tekst van 37 regels verdeeld over 5 pagina’s, modern vormgeven en klassiek handgezet uit de Bodoni. Alle bladzijden zijn bedrukt met een blauwe en een rode 6 punts lijn, wat een aangenaam paginabeeld oplevert. Voor het omslag is gebruik gemaakt van crème papier met daarop de titel tussen 2 kleine vette lijnen in dezelfde kleuren. De sneden zijn licht gekleurd, heel subtiel. Het geheel is daardoor kleurrijk maar zeker niet overdadig.

De titel geeft precies aan wat het is: een boek vol met dieren. Het is dan ook geen klein boekje, maar meer een dikke ‘Bijbel’ met een rode, warme omslag van rood vilt. Een boek dat je op een lege tafel kunt neerleggen, waarna je stuk voor stuk de gebonden vouwvellen kunt bewonderen. Het bevat eenvoudige en mooi gemaakte illustraties waarbij elke illustratie weer anders is, maar wel met een gepaste éénduidige typografie. Ondanks het grote formaat en de dikte is de uitgave heel handzaam. Gewoon goed gedaan.

De synergie van sublieme polymeeretsjes ontstaan uit Cyprisch zonlicht en korte, kernachtige gedichtjes ontstaan in Frankrijk, resulteert in deze sobere, bijzonder fraaie uitgave. Er wordt niet naar effecten in letter, vorm of kleur gezocht. Eenvoud is troef.
Het omslag in grijs hardboard, het binnenwerk in handvullend Biotop en het etherische Kozo papier zijn de perfecte dragers van de illustratie en de tekst. Het hele boek ademt ruimte en licht. De Japanse bindwijze is dé perfecte verpakking voor tekst en illustratie.
Elk exemplaar van deze 45 boekjes is uniek versierd met een originele ets. Prachtig.

Vanaf 1989 heeft Boris Rousseeuw van De Carbolineum Pers ruim 160 uitgaven verzorgd. Naast poëzie en proza bestaat zijn fonds ook uit boekhistorische verhandelingen en facsimile-uitgaven. Deze uitgaven zijn vaak van aanzienlijke omvang en verdienen alleen al voor het initiatief en de getrooste moeite alle lof. Dat geldt zeker ook voor deze Kemschen Hei-Kreekel, een totaal onbekend Antwerps liedboek, dat in 2006 op een Brusselse boekenveiling opdook. De Carbolineum Pers maakte een integrale herdruk, met nawoord en woordverklaring in 232 bladzijden hoogdruk met houtsneden in drie drukgangen, geheel gebonden in perkament en in een aparte cassette. Voor de tekst werd terecht gekozen voor de Franciscan van Goudy, die goed past bij de veertien driekleurenhoutsneden van Isabelle Vandenabeele. Deze eigentijdse illustraties sluiten uitstekend aan bij het karakter van de tekst. De enige kritiek betreft de (te strakke) band en de cassette. Waarom toch die knullige fotokopie als stofomslag en dito cassette. Mag het niet te mooi worden?

Dit boekje is een kleine ode aan een piano. Het gaat over de treurige teloorgang van een Steinway. Het moet een mooi instrument geweest zijn. Nu rest alleen deze uitgave in 27 exemplaren, waarvan in 13 exemplaren een letter van het gesloopte Steinway & Sons-logo bij het colofon geplakt is. De ondertitel, een notitie, geeft precies aan wat te verwachten is van dit kleine met zorg gemaakte boekje. De afbeelding, in linodruk, toont een man in berustende houding naast zijn piano. De eindigheid van de piano wordt door dit uitgaafje benadrukt door de laatste letter van het Steinway & Sons-logo. In het juryexemplaar is dat geen letter maar de ampersand.

Acht drukkers besluiten na een vergadering een boekje te maken. Ieder een pagina geheel naar eigen inzicht te bedrukken, alleen het formaat staat vast. Een vierkant boekje van 20 bij 20 cm en Japans gebonden is het resultaat. Voor elke pagina is een ander lettertype gebruikt, ander papier en geheel verschillende illustraties. Het drukkersplezier komt op elke bladzijde tot uitdrukking in alle verschillende grapjes en vondsten. Een mooi marginaal product.