Verzen, tekeningen en een essay. Het geheel, een boekje over ‘Het beeld van Monsieur Jacques’, is een echte professionele uitgave. Mooie typografie, gerealiseerd in de Caecilia en de Nobel en een verzorgde, luchtige vormgeving. Niettegenstaande het kleurgebruik zijn de teksten goed leesbaar. De papierkeuze, Bioset, is erg geschikt en passend bij tekst en illustraties. De realisatie in offsetdruk is kwaliteitsvol zoals ook de pretentieloze genaaid, gebrocheerde bindwijze. Al met al een perfect product, hoewel de oplage niet echt marginaal is te noemen.

Een miniboekje dat beklijft: 16 bladzijden, éénzijdig bedrukt en een ingenieus gevouwen binnenwerk. Het zal iets met de inhoud te maken hebben. Je vindt in dit boekje amper je weg, laat staan terug. Alzheimer. Het eenvoudige lettertype, de zwart-wit illustratie, houtgravures en houtsnedes, alles ondersteunt de inhoud van de tekst. Het kartonnen omslag met Chinese teken sluit aan bij het raadsel van Alzheimer. Een juweeltje.

Rood en zwart op wit zijn de kleuren van dit opvallende boekwerk. Gedichten van Benno Barnard geïllustreerd met nagelaten werk van Ton Frenken zijn de ingrediënten. De abstracte illustraties van Frenken verluchten de uitgave en zijn mooi in evenwicht met de typografie van de tekst. De typografische vormgeving is uiterst sober maar bijzonder geslaagd. De papierkeuze, 45 grams Kozo, bladert heerlijk en het doorschijnende aspect stoort niet, integendeel, het ondersteunt het grafische geheel. De band is mooi verzorgd, zwart-rood als de liefde en de dood, origineel voortgezet in de schutbladen. Jammer dat er op het omslag met de titel ‘Zijne Kortstondigheid’ grafisch niet iets meer inzat.

Een ontwapenende uitgave van de Hanzepersen, het collectief van drukkers gevestigd langs en rondom de IJssel. Misschien wel Neerlands mooiste rivier en dat is ongetwijfeld wat zij ons wilden laten ervaren met dit vrolijk stemmende drukwerk.
Als een soort motto is een kleine tekst van Liselore Gerritsen opgenomen:

‘iedereen heeft zijn rivier en ik ik heb de ijssel
en de zachte koeieogen volgen elkaar onbewogen
iedereen heeft zijn rivier en in mij stroomt de ijssel’

Het resulteerde in een reeks vrije kunstwerkjes, in een leporello aan elkaar gelast.

Dat blijkt een goed gekozen vorm, omdat je daardoor letterlijk een tochtje langs de IJssel maakt. Alsof je op een bootje zit, zo beweeg je langs de bladen en steeds ontdek je nieuwe dingen. Vrolijke tekeningen wisselen af met ornamentele patronen en verstilde teksten. Een blauwe baan vormt het verbindende element. Door de keuze van het omslagmateriaal staat het boekje wat open en dat is jammer. Maar verder zou je willen dat er meer deelnemers waren, waardoor je wat langer had kunnen varen.

Veertien margedrukkers werkten samen aan deze feestbundel. Veertien drukkers, zesentwintig bijdragen, titelpagina en colofon meegerekend. Verschillende bijdragen werden speciaal voor de gelegenheid geschreven. De sobere band met het klassieke rugstempel verraadt nog niets van de bonte inhoud, bont zowel in inhoud als in vorm. Kwantitatief en kwalitatief lopen de bijdragen nogal uiteen, maar dat is met dit soort gebundelde gelegenheidsuitgaven vaker het geval. Het geheel is echter een prachtige uitgave die unanieme bewondering bij de jury oogstte.

Het leven is een barre verschrikking, maar dit brievenboek niet! Een oogstrelende combinatie van papier, band, bandstempel, bladspiegel en wat nog meer. De tekst gezet uit de prachtig getekende Trinité, die in dit stevige corps zo goed tot zijn recht komt. Het rood op de titelpagina en in het colofon, waarin de kleur van het omslagpapier terugkeert, de halfperkamenten band met goudstempel op de rug, het goudstempel op het voorplat met heel eenvoudig de initialen van betrokkenen: alles klopt. Ingelegd achterin een door Rob Mostert wonderschoon afgedrukte en niet eerder gepubliceerde foto van brievenschrijver Reve, gemaakt door geadresseerde Edith Visser. Jammer misschien, dat de foto niet werd ingelijmd, maar nu kan hij ook aan de muur. Beide, foto en boek, zijn ook nog eens gestoken in een smetteloos foedraal van licht papier.

Wie van houtsneden en de kracht van dit medium houdt, zal in dit boek zeker zijn gading vinden. Een behoorlijk lijvige uitgave in volume en formaat. Na een wat lettertype betreft erg klassieke inleiding, gezet in de Times, en een nogal saaie opmaak, komen de beelden, tekeningen van hoekige mannen, sierlijke vrouwen en karaktervolle decors. Krachtig zwart-wit gedrukt op 170 grams Biotop. Ook een aantal ingeplakte kleurreproducties van schilderijen op Sigel 150 grams Top Seidenmatt papier en enkele tekeningen verfraaien dit werk. Jammer dat de linnen band, die overigens niet feilloos afgewerkt is, niet dezelfde kracht uitstraalt als het binnenwerk.

Voor deze uitgave werden zes teksten van Martin Bril over Bob Dylan gebundeld. Vijf verschenen eerder in de Volkskrant, één werd speciaal voor deze uitgave geschreven. Ingezonden werd één van de 20 Romeins genummerde luxe-exemplaren, prachtig klassiek gebonden door Phillip Janssen in half oasis. Ook de letterkeuze (de Palatino) en typografie zijn traditioneel. De bandstempel doet echter vermoeden dat we niet met een doorsnee bibliofiel boek te maken hebben. Deze en de overige illustraties in het boek werden dan ook gemaakt door de Nederlandse illustrator en striptekenaar Peter Pontiac. Al direct op het voorblad wordt door de combinatie van een cowboyhoed met de kleuren van de band en de structuur van het papier de sfeer van het Westen opgeroepen. De beelden van Pontiac passen uitstekend bij het onderwerp van deze bundel en de teksten van Bril. De combinatie met de klassieke typografie maakt deze uitgave uitzonderlijk.

‘Vrijheid
van doen
Ja….Ja..’

Met deze tekst opent de portfolio met 10 abstracte composities. Herma Steur gebruikte daarvoor koperen lijnen, die min of meer willekeurig werden neergelegd en afgedrukt op Losin. De kijker wordt opgeroepen een eigen interpretatie te geven aan de ‘po etische (sic!) ruimten in abstracte verbeeldingen’. Is het niets of iets? De illustraties, het gebruikte lettermateriaal en het voor- en achterblad van Zaansch Bord vormen een robuust geheel. Of het een geheel blijft, moet overigens nog blijken. Steur eindigt de introductie immers met het cryptische: ‘de voleinding tot een geheel zal nog volgen’.

Dit is alweer de 26ste uitgave in de reeks Nieuwjaarswensen van de Treemapers/De vergulde maatlat. Het thema van deze plano: de 27 letters van het alfabet. 27? Jazeker! De pers is namelijk van mening dat het Nederlands taalgebied naast de Y ook nog de IJ heeft, de letter ‘die bij het kruiswoordpuzzelen altijd een eigen vakje heeft’. De zetter nam een greep uit de letterkasten en verspreidde lood, koper, zink, ijzer, aluminium en kunststof als veelkleurig strooigoed over eenzijdig glad pakpapier. Vervolgens lieten Karel en Liza Treebus zich door die letters inspireren om ons van alles en nog wat toe te wensen, van Aandacht en Zin, Consensus en X-tra’s, tot Flair en Jasmijn, Euro’s en Onthaasting. Een uitgave om vrolijk van te worden.