Als de jury niet beter wist, zou ze denken dat Karel Treebus niks te doen had. Deze nieuwjaarswens telt niet minder dan zeventien drukgangen (vier schoon-, en dertien weerdrukgangen) in ruim tweehonderd exemplaren. Wij verdenken Treebus er dan ook van dat hij op 2 januari begint met de nieuwjaarswens voor het volgende jaar. Hij staat bekend als de Pietje Precies van de typografie en hij is aanhanger van de Nieuwe Zakelijkheid. Als hobbydrukker haalt Treebus alles uit zijn letterkast, geen kleur wordt gespaard, geen hoekje van het vel blijft onbenut. Met zijn typografisch materiaal bouwt hij een glasheldere voorstelling op.
Deze nieuwjaarswens is de weerslag van de reis van Karel en Liza Treebus naar Japan: rijstvelden, tempels, tuinen, sake, geisha’s en hogesnelheidstreinen. Alle hindernissen die hem in vroeger jaren plachten te dwarsbomen (extreme kou of hitte in zijn drukkerij) heeft hij voor dit project met glans genomen. Kortom, een staaltje van perfect drukwerk. Bevoorrecht is de vriendenkring van Karel en Liza Treebus: hun nieuwe jaar kan nooit stuk.

Johan Velter van Druksel en Alligator/Studio houden niet van opsmuk. Dat blijkt ook deze keer bij de uitvoering van de gedichten van Saskia de Jong. De minimale typografie, het naar de kop dringen van de bladspiegel, neigt naar een zekere saaiheid. Gelukkig wordt dit gecompenseerd door een extra fotokatern waarin de gedichten van De Jong in eigen beeldtaal verteld worden. ‘Cut-and-paste’ voor gevorderden. Hulde voor het offset drukwerk van drukkerij Sintjoris in Merendree.

Through: Mijn weg door het ‘recyclenetwerk’ van Beijing. Een bescheiden onderwerp, door Tijl Akkermans behandeld op groot formaat.
De opvallend blauwe kleur van het omslag vormt een goede combinatie met het zwart en diapositief wit. De prachtige informatieve foto’s – voor het merendeel zwart/wit – en de uiterst verzorgde tekstvormgeving, aangevuld met illustratieve Chinese karakters, nemen je mee in de Chinese recyclewereld. Ook voor de fietsenliefhebber valt er heel wat te genieten aan de diverse modellen bakfiets.
Dit boek niet opbergen, maar op tafel laten liggen om vrienden te laten meegenieten.

Subliem. Een ander woord kan niet gebruikt worden bij de beoordeling van deze uitgave van De Uitvreter. Speciaal voor de leden van het Haarlemse bibliofiel genootschap ‘Het Beschreven Blad’ experimenteerde Kees Thomassen met het zetten van een tekst van Marjolijn Februari: een column uit de Volkskrant waarin zij zich beklaagde over het gebruik van de Engelse regelval bij het zetten van haar tekst, waardoor zij minder ruimte had om haar betoog op te bouwen.
Met het zetten van de tekst van de column in zes (!) verschillende varianten, toont Kees Thomassen niet alleen het gelijk van de auteur aan, maar illustreert hij tevens de resultaten en gevolgen van allerlei typografische conventies.
De op zes stroken en bladen gedrukte teksten zijn verzameld in een fraai gedrukt omslag en gaan begeleid door een verhelderende en geestige toelichting door de zetter/drukker.

In al zijn ogenschijnlijk simpele eenvoud doet dit boekje, gezet uit de Dante, precies wat het moet doen: de lezer ongehinderd, vakkundig en discreet gidsen naar waar het altijd om gaat, de lectuur van deze tekst. Kees Fens componeerde hem voor de negentigste verjaardag van uitgever Reinold Kuipers. De tekst is perfect gedrukt op Velata avorio. Fraai olijfgroen omslag met helgroene verticale titel en zwarte horizontale auteursvermelding. Meesterlijk klassiek.

Peter Dejong heeft het gedicht Ver als de horizon van Simon Vinkenoog in een uitgaafje gegoten en er een zeefdruk aan toegevoegd. Hij heeft er een echt kunstenaarsboekje van gemaakt. Zijn zeefdruk heeft hij er ingenieus gevouwen in opgenomen, zodat bij het omslaan van de bladzijden iedere keer een verscholen deel van de prent wordt onthuld. Zo wordt het element tijd aan de prent toegevoegd en ontstaat er een film waarvan de kijker zelf het tempo bepaalt.

Grafisch kunstenaar Dick Berendes, onder meer één der initiatiefnemers van het Hornbook-project (Mooi Marginaal 2002–2003, p.58–59), is een allround ambachtelijk vormgever met veel gevoel voor kleur en structuur.
Verstild is een kleine reeks gedichten van Cees Visser over dood en gemis en rust. Men zou bij zo’n titel en onderwerp een heel strakke vormgeving verwachten. Niets is minder waar: de tekst, hoewel gezet uit de omineuze en wat statige Perpetua, is helemaal niet statisch.
Als voetstappen bewegen er illustraties in zachte kleurtinten over het blad en trekken er speelse letterpatronen voorbij. Het leven gaat door…
De honderdvijftig exemplaren werden gedrukt op zacht Munkenprint crème, met een toepasselijk omslag van ‘Countryside fossiel’.

De bekende foto van André Kertesz, waarop een Parijs’ hoekhuis met gesloten luiken te zien is, vormt het uitgangspunt van deze kostelijke uitgave. Er is hier bovendien sprake van een unieke samenwerking tussen essayist Rudy Kousbroek en tekenaar Joost Veerkamp – ook al was de eerste versie van Kousbroeks tekst al verschenen voordat Veerkamp begon met zijn begeleidende tekeningen.
Kousbroek treurt (terecht) om de teloorgang van de vernuftige architectonische elementen, die luiken vormen aan de gevel van huizen, waarmee aan de sfeer van het straatbeeld een speciaal accent wordt verleend. Veerkamp volgt hem daarin, en legt het subtiele ritme van luiken in zijn tekeningen vast.
De Statenhofpers maakte van hun samenwerking een spannende uitgave, die ook perfect is vervaardigd. De letterkeuze (de buitenissige letter ‘Gravure’ doet het uitstekend in dit boekje), de gecentreerde mise-en-page, het magnifieke blindstempel van luiken op het titelblad – dat alles voegt toe aan de tekst en de indruk die het boekje op de lezer maakt.
Veerkamps tekening van Kousbroek in zijn imaginaire werkkamer is op geraffineerde wijze verborgen achter twee uitvouwbare luiken, waarvan de lichtspleten zijn uitgestanst.
Dit boekje is een waar genot om te lezen, te bekijken en te koesteren.

In december 2005 werd Alex Barbaix zestig jaar. Dat is groots gevierd op de Rietveld Academie waar Alex al jaren als werkplaatsassistent werkt. De jarige sprak het volk toe vanaf een steiger in de oude gymzaal. Tevoren had Alex vrienden en bekenden laten weten geen prijs te stellen op een ‘doos’. Daarom kreeg Alex de Zak. Een huldezak!
Dick Wessels droeg hieraan bij met het codewoord GADZ (Geef Alex De Zak). Vier plano’s perfect gedrukt op het zogenaamde ‘onion-skin’. Een vrijwel onmogelijke opgave op deze papiersoort, die helaas niet meer gemaakt wordt.
Houten biljetletters en typografisch materiaal vlijmscherp en lekker vet gedrukt in helder blauw, rood en geel. Zo wil iedereen wel zestig worden.

Een verzameling verdichtingen van Overijsselse spreekwoorden over katten leverde een speelse uitgave op, gedomineerd door vele in verschillende kleuren gedrukte silhouetten van katten die de onderste helft van alle pagina’s bevolken.
Hoewel men bij de titelpagina vreest te maken te hebben met een Werkman-epigoon, heeft het binnenwerk door de strikte scheiding van illustraties en tekst een eigen kwaliteit.
Eerlijkheidshalve moet vermeld worden dat de teksten niet altijd even mooi gespatiëerd zijn en dat de plaatsing op de pagina niet overal evenwichtig is. Maar de uitbundige combinatie van de tekst met de illustraties maakt dat ruimschoots goed.
Aardig is het consequent doorgevoerde, in kapitalen en vet zetten van de woorden BEN, IK en KAT.