Dit tweede deel uit een reeks Bedrukt papier maakt nieuwsgierig naar de andere delen. De jury was unaniem in haar oordeel: uitzonderlijk. Voor deze productie werd bijna alleen gebruik gemaakt van koperen lijnen, van haarlijnen tot volvette lijnen gedrukt in heel veel verschillende kleuren. Buitengewoon knap om met deze middelen tot zoveel variatie te komen Elke pagina is verrassend origineel en spannend. Het zijn 41 grafiek bladen op Japanse wijze gebonden, die allemaal zo mooi zijn dat ze per stuk ingelijst zouden kunnen worden. Het oblong formaat komt bij deze uitgave goed tot zijn recht.

Twee lange gedichten van Arie van den Berg, gezet uit de Bembo en gedrukt op Cannabis-papier: ‘Ballade’ voor de bruiloft van vrienden, en ‘Taal’ ter gelegenheid van een presentatie van de taalfilosofe en beeldend kunstenaar Tine Wilde. De tekst is streng tegen de binnenmarge gehouden, terwijl de fraaie, zacht ingekleurde illustraties van Dick Berendes-typografiek de vrije ruimte van een hele pagina krijgen. Een voorbeeldige uitgave.

Zwart, magenta en rood zijn de kleuren van deze eerste uitgave van een jammer genoeg nooit uitgevoerde monoloog van Gerrit Komrij. Zwart voor de tekst, magenta voor de grote en rood voor de kleine tekeningen van Bruno Vekemans. De steunkleuren worden nog eens extra aangezet in de felrode vloeiblaadjes die de illustraties niet verdoezelen, maar juist versterken. Die tekeningen zijn een waardige aanvulling op de tekst, herhalen zich ook ín de tekst in verkleinde vorm, als een initiaal (waaraan ook de rode kleur herinnert). De klassieke vormgeving wordt hiermee eerder aangescherpt dan gerelativeerd. Bladspiegel, letterkeuze en zetwerk, het is alles zeer goed overdacht. Storend zijn wel de band en het foedraal. De band is niet mooi strak, maar waaiert onnodig uit. De keuze van eenvoudig karton voor het foedraal is eigenlijk onbegrijpelijk en doet geen recht aan de verder verzorgde productie. De erop afgedrukte engel is hier niet op zijn / haar plaats.

Maarten Biesheuvel schreef deze tekst ter gelegenheid van het koperen huwelijk van een van de hoofdpersonen uit dit korte verhaal. Ter gelegenheid van de in gebruik name van een Glockner Mercedes cilinderpers uit 1956 bij M&vO! werden er 400 exemplaren van gedrukt. Het zetwerk van Jan Keijser is mooi op de pagina gezet en zeer gelijkmatig gedrukt. De illustraties van Silvia Zwaaneveldt sluiten goed op de tekst aan en vormen een mooi geheel met het verhaal. Het gebruik van rode inkt voor de titel en auteursnaam geven aan dit uitgaafje een feestelijke uitstraling.

Perfect in zijn eenvoud is Ik heb hier meneer Elsschot in de winkel van Dick Wessels, een gezamelijke uitgave van Demian en Het Gonst. Zestien pagina’s telt het binnenwerk van deze uitgave, beeldschoon gedrukt in de Gill. Deze worden bijeengehouden door een cahiersteek met een felrood omslag en daaromheen zit nog een transparant geel omslagje. Het boekje is uit het midden gevouwen, waardoor het achterste gedeelte een centimeter groter is dan het voorste. Het geheel wordt bijeengehouden door een buikbandje met op de voorkant een typografisch handje en op de achterkant een uitspraak van Elsschot over de Snoecks: ‘dat ding wordt tegenwoordig schoon uitgegeven’. Prachtig vond de jury de dubbele titelpagina met het gekantelde ‘ik’ en de knalrode komma.

Pastei is blij en wij met Pastei. Alex Barbaix had zijn drukkerij gevestigd op de Recht Boomssloot te Amsterdam, maar moest zijn werkplaats opgeven ten bate van de huiseigenaar. Gelukkig heeft hij weer een eigen stek gevonden op het Veem, want in de drukkerij van de Rietveld Academie, waar hij twee dagen per week werkt, lieten de studenten hem niet met rust als hij zijn eigen ding aan het doen was. Mooi Machinaal heet zijn inzending, let op de typisch Barbaixe woordspeling. Met een knipoog naar het marginaal drukwerk, drukte hij op zijn Heidelberg degelautomaat veelkleurige plano’s met typografisch materiaal in een oplage van 49 exemplaren. Gelukkig zitten de vellen los in een map, dan kun je ze tenminste in een wissellijst boven de bank hangen. Kunst is het, rücksichtlos machinaal!

Elisabeth Tonnard (geb. 1973) is schrijver, vertaler en sedert 2006 actief als beeldend kunstenaar in de Visual Studies Workshop in Rochester, NY. De wereld is er bestaat uit vier gedichten, vol subtiele verwijzingen naar eigen werk en naar het wereldwijde literaire en beeldende universum. De dubbele vermelding van titel en auteursnaam op het omslag reflecteert haar gelijktijdig verschenen ‘kunstenaarsboek’ Two of us: encounters (2007). ‘De zee is groen’ luidt de eerste regel, die meteen alludeert op het helgroene schutblad aan het begin van het boek en de lichtgroene signatuur van de auteur als afsluiting van het colofon. Deze doordacht gestructureerde bundel is uiterst zorgvuldig afgewerkt en trekt de lezer de tekst binnen.
De vier gedichten werden vormgegeven door Johan Velter, gezet uit de Albertina en op Bioset 90 grs. gedrukt bij Jozias Boone in Gent. De 127 exemplaren zijn niet genummerd maar ‘gewoord’: 99 met elk een ander woord uit ‘Ergens waar zij ook is’ (dat 99 woorden telt!); 28 met een woord uit ‘De waterslak’.

Het onderwerp van dit boek van 80 pagina’s komt zowel in de tekst als in de illustraties steeds weer terug. Het zetwerk moet enorm veel rekenwerk gekost hebben. Het gehele boek, inclusief alle illustraties en tabellen, is gezet en opgebouwd uit koper en lood. Het drukwerk is onberispelijk en het geheel is in linnen gebonden met daarom heen een omslag in 2 kleuren. Het is bijna niet voor te stellen dat dit boek met de hand gemaakt is in een oplage van 100 exemplaren. Wat een vakmanschap!

Beweging zit er aan alle kanten van deze uitgave. Het omslag laat een stromende beweging zien die nieuwsgierig maakt naar de binnenkant. Als de uitgave opengeslagen wordt, verrast het gele papier, dat ook in het omslag zit. Ingenaaid is een 3–slag gevouwen plano met een gedicht van Tom van Deel en een vinylsnede van Doortje de Vries. Een smaakvolle uitgave waar vorm en inhoud elkaar vinden.

Cyclocross is de titel op de bruine envelop waar deze uitgave zich in bevindt. De titel typeert goed wat je te wachten staat als je de envelop opent. Tevoorschijn komt een uitgave met zeven kleurige en krachtige illustraties gedrukt op stevig off-white papier. De zeven portretten spetteren van de pagina af, hoewel ze allemaal ook wel iets statisch hebben. Een mooie tegenstelling. Subtiel zijn de fel groene ogen, die je indringend aankijken.
De illustraties worden begeleid door eenvoudige teksten, die illustratief zijn getypografeerd met het wiel als uitgangspunt. In alle letters die een cirkel in zich hebben, is een fietswiel verwerkt. Hierdoor ontstaat heel eenvoudig de Cyclocross die ons als kijker is beloofd. Zeker als dit ook nog eens ondersteund wordt met modderspetters die je links en recht om de oren vliegen. Saillant detail is dat de uitgave toepasselijk en verzorgd is gebonden met een cahiersteek die als vier spaken alles bij elkaar houdt.
Mooi, krachtig en met liefde gemaakt.