Letterproef

Veel inzenders bij Mooi Marginaal werkten samen in deze bundel van Stichting Grafisch Centrum uit Groningen. Het betreft hun letterproef, de rijkdom uit de kasten van de leden wordt breed uitgemeten.
Dankzij de verschillende vormgevingsopvattingen neemt deze letterproef je mee van de ene verrassing naar de andere.
De Japans gebonden uitgave wordt beschermd in een zorgvuldig beplakte zware doos.

Boëthius en de tweede revolutie van het boek

Ter nagedachtenis aan de boekhistoricus Bert van Selm organiseert de Vakgroep neerlandistiek van de Universiteit Leiden bij de opening van het Academisch Jaar een boekhistorische lezing. Gerard Post van der Molen verzorgde de uitgave van de dertiende Bert van Selmlezing. Hij liet zich inspireren door de boekvormgeving uit de zestiende eeuw – de periode die in de lezing wordt behandeld.
Oblong formaat, de tekst in twee kolommen, door drukkerij Mosterd & Van Onderen! netjes in offset gedrukt.
Alle lof voor degenen die zich gezamenlijk inspannen om dit initiatief binnen het beperkte budget overeind te houden.

Dante

Alex Barbaix drukte naar ontwerp van Jan Sonntag een uitgave in drie delen waarin teksten van Dante per deel gekoppeld worden aan de beeldend kunstenaars Bacon, Bosch en Beuys. De werken van de kunstenaars zijn grafisch bewerkt.
In traditionele kunstboeken worden kunstwerken gereproduceerd; er wordt een poging gedaan de reproductie zo dicht mogelijk bij het origineel te krijgen. Hoe moeilijk dit is valt waar te nemen als je een afbeelding uit een kunstcatalogus vergelijkt met een tentoongesteld werk. Hoe armoedig blijkt dan de vierkleurendruk te zijn.
In Dante/Bosch, Dante/Bacon en Dante/Beuys is Jan Sonntag zelf de scanner en heeft hij de werken van de kunstenaars gepixeld in zetwerkornamenten. Zodoende heeft hij persoonlijk gekleurde vertalingen van de werken gemaakt, waardoor hij je noopt er met zijn ogen naar te kijken. Het moet monnikenwerk geweest zijn.
De drie gesigneerde bundels zijn alledrie liefdevol in een verschillend gekleurd vilten omslag gewikkeld.

Begonia’s & Exegese, een herinnering aan Ecky Fernhout

In de reeks ‘Tijdverdrijvers’ drukte Peter Bekker deze herinneringen aan de predikant en tekenaar/schilder Ecky Fernhout. In een afwisselende, verzorgde vormgeving wordt in het kort aandacht besteed aan zowel het beeldende werk als aan de preken van Fernhout. De tekst werd gedrukt in zwart en rood en verlucht met een ingeplakte kleurenreproductie van een aquarel van Fernhout en twee linosneden van Peter Bekker, waarvan er één tevens los bijgevoegd is. De titelpagina heeft een opvallende typografie, met het begin van de biografische schets die doorkruist wordt door de titel, de ondertitel en het impressum.

Een open oog

‘Van ordening naar chaos’ is de voornaamste indruk, die men krijgt als men met een vergrootglas naar een vierkleurendruk kijkt’, schrijft Jaap Binsbergen in het colofon van de uitgave Een open oog. Zijn werk is echter alles behalve chaotisch. Op de rechterpagina’s is een uit typografisch materiaal opgebouwd sterk uitvergroot oog afgedrukt. Elk van de vier kleuren apart, en daarna over elkaar heen gedrukt. Heel mooi op het zachte Desiderius 120 grams.
Op de linkerpagina’s staan uitdrukkingen die betrekking hebben op het oog. Binsbergen verwijst in zijn colofon naar het oog dat typograaf Pieter Groot op een streekbus stempelde: van dichtbij een abstract kleurenfeest, van veraf een perfect oog. De jury dacht meteen aan de telefoonkaarten van Jaap van Triest en het omslag van de monografie over Wim Crouwel, waarbij men pas op afstand ziet dat ‘de chaotische kleurenpracht’ een afbeelding is van een jonge Crouwel met vlinderdas.
De Stichting Lettergieten wordt bedankt voor de stippen en het bindwerk was bij Erik Schots in goede handen. Kortom: een lust voor het oog!

Rivalen

Alles aan deze uitgave ademt een klassieke perfectie. De korte prozatekst is mooi getypografeerd, met ruime marges, en is helder en egaal gedrukt uit de Dante. Er is een goede keuze van materialen gemaakt, waarbij het papier, de schutbladen, de in goud gestempelde halfperkamenten band en de simpele kartonnen schuifdoos prachtig bij elkaar passen. Zelfs de rugtitel in kapitalen is voorbeeldig op de zeer smalle rug gezet. Hulde!

Carmina

Dit is een met kennelijk genoegen gemaakte Catullusbloemlezing. Illustrator, vormgever en omslagontwerper Doortje de Vries werkte samen met Hans van Eijk en Ger Kleis. Het resultaat is typografisch aantrekkelijk gezet uit de Dante, de Lutetia en de Walbaum. Gedrukt in zeventig exemplaren op Canson 180 gr.
Het kitscherige van de kleuren (lila met op het voorplat een silhouet van twee gezichten in blauw en oker) is in overeenstemming met de schunnige tekstjes. Dit zijn bepaald niet de klassieke ‘romantische’ Catullusversjes, maar wel de schreeuwerige, provocerende kreten van de gefrustreerde jonge Romein.
De schutbladen zijn van blauw papier met een spattenpatroon. De omslagtitel is mooi rechtsonder aangebracht op twee regels aan eenzelfde kantlijn, de onderkant van het blauwe gelaat. Verrassend is dan weer het uitslaande blad met een fijne illustratie in zachte kleuren.

9 Meeuwen

Met 9 meeuwen, een eend en een bootje heeft Titi Zaadnoordijk een vrolijke leporello gemaakt. In dit kleine drukwerkje komen drie druktechnieken broederlijk samen. De opzet, een vervolgillustratie als opmaat voor een kort vers, leent zich goed voor uitbreiding tot een serie.

Flagrant

Deze fraaie editie van negen nieuwe gedichten van Claus verscheen als onderdeel van een boekproject ter ere van Hugo Claus. Het project bestond uit een viertal publicaties, die op verschillende wijzen werden voorzien van illustraties en typografieën. Deze uitgave met tekeningen van Jan Vanriet, verzorgd door het tijdschrift Revolver, is een bijzondere vermelding waard.
De dubbele, geïllustreerde schutbladen op getint papier vormen een intrigerende omlijsting van het binnenwerk op wit offsetpapier. De in twee kleuren vervaardigde tekeningen zijn een magnifiek ‘rijm’ op de eveneens in twee kleuren uitgevoerde tekstpagina’s met de gedichten. De poëtische samenhang van beeld en tekst is in dit boek op een verrassende wijze verwezenlijkt.

Doos voor Koos

Corps 8, een vereniging van acht drukkers, heeft een doos uitgebracht voor Koos Schuurman, als dank voor het beschikbaar stellen van een bok met rariteiten-ornamenten en een Gothisch font. Het geschonken materiaal is mede verwerkt in de sympathieke dankbetuiging Doos voor Koos.
De ene bijdrage is misschien wat mooier dan de andere, maar dankzij zijn diversiteit ontstond er een unieke staalkaart van het vele waar de leden van Corps 8 toe in staat zijn.

Mooi Marginaal