Alles gaat over

Een miniboekje over een Vlaams kleinkunstenaar, schrijver, dichter – dat zal je lezen – beeldhouwer, levensfilosoof, zanger, gitarist en schilder. Kleinkunstenaar? Kunstenaar met een groot hart! Dit boekje belicht alvast zijn dichterlijke kwaliteiten die hij – zoals zijn liedjes – steevast in West-Vlaams dialect produceerde. Het boekje is klassiek opgevat maar behaagt door zijn eenvoud en de prachtige houtgravures van Bram Malisse die zo mooi aansluiten op de tekst. Zoals de tekst oud en tegelijk erg hedendaags is, zijn ook de gravures van vroeger en nu. En alles wordt erg luchtig gebracht. Het werkje is gedrukt op Van Gelder met scheprand aan alle randen. Het geeft dit boekje een klassiek allure maar Alles gaat over is erg hedendaags. Een juweeltje.

Kabastructuren

Een vorig boek met het Kaba-ornament werd al eens bekroond als Best Verzorgd Boek in 2006, maar de jury zag daarin geen reden dit boek niet op te nemen in de collectie van Mooi Marginaal.
Als een schrijver aan zijn oeuvre bouwt De Does verder aan de toepassing van zijn Kaba-ornament en hij lijkt daarin telkens weer een stap verder te gaan. Waar in de vorige uitgave nog sprake was van één drukkleur zijn dat er nu twee. En weer wordt de toeschouwer naar binnen gezogen, op zoek naar het geheim van de schoonheid die zich hier op uiterst eenvoudige wijze pagina na pagina openbaart: één ornament en twee drukkleuren, in mooie zachte kleurstellingen. De schutbladen zijn donker en vormen daarmee een mooi contrast met het uiterst sobere, ruw geschepte, Nepalese omslagpapier. Bijna geen tekst, alleen de schoonheid van het experiment. Uitgeverij De Buitenkant verrijkte haar Bantammerreeks ermee.

Het kind en ik

Slechts één gedicht van Martinus Nijhoff vind je in deze uitgave. Een droom van een gedicht. De sterke typografie van het omslag – goudgeel geblokte naam naast frèle zwarte titel – doet je reeds hopen op meer. En dat krijg je. Met een originele vouw- en bindwijze opent zich de wereld waarin het gedicht zich afspeelt. Een sublieme illustratie ontvouwt zich, perfect aansluitend op het gedicht, de schrijver grijpend naar ‘al wat ik mijn leven nog ooit te schrijven droom’. Vorm, inhoud, papier, afwerking, alles perfect. Een zeldzaam prachtig juweeltje.

Land met gesloten deuren

Een kloek in de marge uitgegeven boek, dat later ook als reguliere uitgave verscheen. Een land met gesloten deuren, waarin Tjalie Robinson (Jan Boon) door Amsterdam en andere steden wandelt en registreert wat hij ziet. Illustrator Peter van Dongen werd uitgenodigd de tekst met twee-kleurige illustraties te ondersteunen. Een hoogtepunt daarin vormt het uitklapvel na pagina 147 met twee vouwen en in vier kleuren. De lichtheid van het Hahnemühle Ingres levert bij het omslaan van de bladzijde een bijna sensitieve ervaring en de stevige typografie uit de Sheriff van Peter Verheul doet daar niets aan af. Mooi verzorgd is de titelpagina met een stans in een tekening van gesloten deuren, en een sierlijke typografie voor de naam van de auteur. Op het omslag alleen de initialen in goudfolie, een goed gekozen contrast bij het rijk geïllustreerde binnenwerk.

Onvangbaar

Onvangbaar is een bijzonder mooi geïllustreerde lijvige – 66 badzijden – dichtbundel. Het inleidende gedicht ‘Onvangbaar’ geeft de sfeer aan waarin de tekst en illustraties baden. Licht, droom, hoop, verwachting. Mooi gedrukt op Conqueror katoenwit en met een omslag in Plike parelgrijs. De pagina’s zijn dubbel gevouwen gebonden. Het geeft lucht en een rijk gevoel bij het doorbladeren. De vierkante vorm met veel wit om de illustraties, geeft ademruimte aan tekst en beeld. De tekeningen zijn bijzonder licht en toepasselijk bij de tekst gekozen. Een compleet verzorgde uitgave.

Raaf

Simpel maar prachtig. Hoewel met maar één bladzijde tekst, plus een titelpagina en een colofon, is het bijna een monumentaal uitgaafje. De illustratie van Olivia Ettema tegenover de titelpagina is een beetje groot en zwaar uitgevallen; de vignetjes op het omslag en onder het colofon daarentegen zijn fijn en goed gevonden. Perfect gedrukt op schitterend papier: althans, bij de jury lag een van de exemplaren op handgeschept Kozo uit Bhutan, en een Nepalees handgeschept papier voor het omslag. Een heerlijk hebbedingetje, met een goed gekozen gedicht van Kousbroek. Uitgegeven ‘ter herdenking aan het overlijden van Rudy Kousbroek op vier april 2010’. Unaniem uitgekozen.

Letters, ga door met vallen

Een zeer verzorgde uitgave. Zestien bladzijden met een fragment uit Pablo Neruda’s Odas Elementales. De ode aan de typografie. Slechts een fragment wordt gebruikt in vrije vertaling van Cees Nooteboom. Het vallen van de letters wordt gesuggereerd door schriftletters in kapitalen willekeurig op het blad te plaatsen. Dat lukt op de beginpagina misschien nog niet zo best – schriftletters in kapitalen accorderen nu eenmaal niet zo goed – maar verder wordt het alleen maar boeiender. De letters dwarrelen dan echt door elkaar heen, hetgeen een verassend esthetisch effect heeft. Een mooi verzorgde uitgave op Van Gelder gedrukt met stofomslag in dun Japans papier. Prima afgewerkt.

Coltrane’s stilte

Coltrane’s stilte is de gewijzigde versie van een verhaal van Paul Abels. Het verscheen in 2010 onder de titel ‘Coltrane’s silence’ in Omdat hij het was, omdat ik het was, een bundel verhalen over vriendschap, samengesteld door Tommy Wieringa. De nieuwe uitgave is een aantrekkelijk boek dat tot lezen verleidt. De tekst is in een kolom geplaatst aan de buitenzijde van de pagina’s. De regels zijn summier en bevatten niet meer dan acht woorden. Het schetsmatige abstracte achtergrondbeeld van de pagina’s geeft de tekst een aangename lichtheid. De sobere vormgeving van Martien Frijns is geheel in balans met de observerende schrijfstijl van Paul Abels. Het betreft zeven herinneringen over vriendschap, op een losse wijze genummerd door middel van turven aan de bovenkant van de binnenmarge van de pagina. Het toevoegen van een turfstreepje verhoogt de aandacht voor begin en einde van individuele herinneringen en illustreert dat ervaringen en gedachten over vriendschap, ook al worden deze samengebracht, niet direct tot meer helderheid en stuurvastheid leiden.

Mooi Marginaal